Wojna o obraz człowieka
Wernisaż wystawy Marcina Telegi – Kraków, Galeria „Pryzmat”
Otwierać wystawę z cytatami poezji polskiej we współczesnym malarstwie w dniu wybuchu wojny, słuchać wierszy Baczyńskiego, czy Poświatowskiej, patrząc wprost w twarz obrazom – oto przeżycie, które niosło ze sobą wiele skrajnych doznań.
W tekście kuratorskim do wystawy napisałam, że sztuka mówi dziwnym językiem, że nie wyraża się ani bezpośrednio, ani jasno. Pomimo tego sprawia, że odkrywamy istnienie przekonań i emocji, o których zapomnieliśmy, albo o których nie mieliśmy pojęcia. To za pośrednictwem niejednoznacznej mowy, gdzieś pomiędzy nawiązaniem, symbolem i kontekstem, ukazuje się nam dobrodziejstwo jakim jest refleksja – kręta i wyboista droga, wiodąca wprost do samopoznania.
Jak nigdy wcześniej potrzebujemy dziś sztuki. To ona pomoże ukoić niepokój. Jej językiem jest metafora. W swej naturze nieprzekładalna. Posiadająca szczególną własność wprowadzania dodatkowych sensów, które w inny sposób nie mogłyby w ogóle dojść do głosu, ponieważ dotyczą tego, co wyrazić najtrudniej. To ona – metafora, jest jak chirurgiczny szew założony na strach [1], lęk przed tym, czego nie potrafimy nazwać. Działa niczym impuls, uruchamiając w nas to, co prawdziwe i pierwotne. To, co zderza się z nami, co nas przekracza, wprowadza w zadziwienie ale też to, co przynosi nadzieję na porozumienie. Wiarę, że uwikłani w życie nie jesteśmy w nim totalnie osamotnieni. To ona przywraca nas światu, buduje obrazy w umyśle, które potrafią budzić głębokie treści i bogactwo uczuć – zdolności niezbędne w rozumieniu faktu „bycia człowiekiem”.
[1] A. Baricco „Zamki na piasku”. Przeł. H. Kralowa. Warszawa 2006, str. 71
Nastaje nowy czas. Trwa zaciekła wojna o nowy obraz człowieka. Sztuka, ostatni bastion należący do świata wolności i pokoju, właśnie teraz pokazuje swą moc, rozwijając uczucia moralne i wyobraźnię, oddając utraconą zdolność do wzruszeń, pogłębiając wrażliwość i empatię, które pozwolą na pojednanie. Dzisiaj, stojąc pośrodku przerażającego chaosu rozpadającego się świata, musimy znaleźć w sobie siłę, by móc razem podążać z nadzieją, ku nowej przyszłości.
Najwyższa pora porzucić chciwość i pośpieszną powierzchowność, przejrzeć na oczy i wyruszyć w podróż ku pokładom stworzenia, ku archetypom, ku mitom, wprost do sedna. Być może jest nim bezcenna moc ludzkiej wspólnoty.
W Krakowie od 24 lutego do 4 marca 2022r w Galerii „Pryzmat” Związku Polskich Artystów Plastyków, odbyła się wystawa „Cytaty poezji polskiej we współczesnym malarstwie Marcina Telegi”, której byliśmy kuratorem.
Dziękujemy za spotkanie ze słowem i obrazem.
